การได้มีโอกาสมาเรียนรู้การปฏิบัติงานจริงระยะสั้นเพื่อพัฒนาศักยภาพของตนเอง ของคุณครูกลุ่มโรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย ในกลุ่มที่ 4 ระหว่างวันที่ 24 มิถุนายน – 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2567 นั้น ค่อนข้างจะพิเศษกว่ากลุ่มอื่น ๆ อยู่บ้าง เนื่องจากเป็นช่วงเวลาที่โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์จัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้นอกห้องเรียนให้กับนักเรียนถึง 3 กิจกรรม ทั้งกิจกรรมศึกษาดูงานนอกสถานที่ กิจกรรมค่ายบำเพ็ญประโยชน์ และกิจกรรมค่ายวิชาการ จึงทำให้คุณครูจาก 4 โรงเรียน ที่เดินทางมาจากจังหวัดเลย มุกดาหาร บุรีรัมย์ และชลบุรี ได้เห็นถึงกระบวนการทำงานของทั้งคุณครูที่เป็นผู้จัดกิจกรรมค่ายวิชาการ และการทำงานของนักเรียนในค่ายบำเพ็ญประโยชน์ ซึ่งคุณครูสลับบทบาทเป็นเพียงผู้ให้คำแนะนำ
มุมมองของคุณครูจากกลุ่มโรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัยเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมทั้งการจัดการเรียนการสอนและการเรียนรู้นอกห้องเรียน
อ.ธนพล นามลัย สังเกตการสอนวิชาคณิตศาสตร์
อ.นารีรัก เหยียดกระโทก สังเกตการสอนวิชาเคมี
โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณ์ราชวิทยาลัย บุรีรัมย์
อ.นารีรัก 🪄
รู้สึกประทับใจในการจัดการในการสอนค่ะ การบรีฟแล็บหรือการให้นักเรียนเตรียมตัวมาก่อน พอมาถึงทุกคนก็จะรู้หน้าที่ว่าตนเองต้องทำอะไร แล้วก็ทำได้อย่างราบรื่นค่ะ
อ.ธนพล 🪄
ประทับใจในตัวผู้เรียนเพราะว่านักเรียนค่อนข้างมีความรู้ที่พร้อมมาก่อนล่วงหน้า นั่นหมายความว่าหลังจากที่เขาเข้ามาในห้องเรียน เขาก็จะมีความเข้าใจมาก่อนแล้ว สามารถไปพร้อมกับคุณครูได้เป็นอย่างดี ทีนี้ที่เราสังเกตเห็น นอกจากเด็กจะมีความรู้พื้นฐานที่แน่นแล้ว เราชื่นชมกระบวนการคิดของของคณะทำงานหรือว่าคณะครูที่นี่มาก เราได้เห็นทัศนคติที่บอกว่า เด็ก ๆ มีความรู้ที่ดีแล้ว แต่ที่ยากไปกว่านั้นก็คือ เราจะเอาความรู้นี้ไปใช้ในการบริหารตัวเองหรือว่าบริหารประเทศชาติได้อย่างไร เราสังเกตเห็นจากกิจกรรมเสริมหลักสูตรที่ไปค่ายวิชาการ เป็นแนวคิดที่เอาความรู้ในห้องเรียนที่มีอย่างมากมายไปประยุกต์ใช้
อ.นารีรัก 🪄
ค่ายที่มีโอกาสได้เข้าร่วมก็คือค่ายวิชาการของ ชั้น ม.6 ค่ะ เป็นค่ายบูรณาการหลาย ๆ สาขา มีศิลปะ สังคม วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ ภาษาอังกฤษ ภาษาไทย คือรอบด้านมาก ๆ เลยนะคะ รู้สึกประทับใจในการเตรียมตัวแล้วก็การจัดทีมของคุณครูแต่ละท่านมาก เป็นกิจกรรมที่ดีมาก เด็ก ๆ ได้ลงมือทำ แล้วก็สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในอนาคตได้ค่ะ
อ.ธนพล 🪄
ค่ายที่ 2 ที่เราไป เป็นค่ายบำเพ็ญประโยชน์ จัดที่โรงเรียนวัดห้วยตะโก อำเภอสามพราน จุดเด่นหลัก ๆ ของที่นี่เลยก็คือ รู้สึกว่าเด็ก ๆ เป็นผู้นำได้ด้วยตัวเขาเอง เพราะว่าจากประสบการณ์ที่เราเคยเจอมา ส่วนใหญ่ครูจะพูดซัปพอร์ต หรือว่าเป็นผู้ทำกิจกรรมร่วมกับเด็ก ไปที่นี่แตกต่างออกไป เด็ก ๆ สามารถเป็นผู้นำในการบริหารจัดการกิจกรรมของตัวเองตั้งแต่เริ่มต้นจนจนจบค่าย ดังนั้น เราสรุปสิ่งที่เราประทับใจที่นี่ก็คือ เราได้เห็นวิธีการกระบวนการทำงานตั้งแต่ระดับผู้บริหารไปจนถึงคุณครูที่ฟอร์มทีมกันขึ้นมาในหลากหลายสาขาวิชา ทำให้เกิดเป็นกิจกรรมที่สำคัญได้ จนไปถึงนักเรียนที่สามารถนำความรู้ที่มีในห้องเรียน ออกไปประยุกต์ใช้ข้างนอกได้อย่างแท้จริง หมายความว่าเป็นการบริหารจัดการตั้งแต่ส่วนบนจนถึงนักเรียนได้อย่างสมบูรณ์แบบ สามารถนำไปใช้งานได้อย่างสมบูรณ์นั่นเองครับ
อ.นิวัฒน์ วรสาร สังเกตการสอนวิชาฟิสิกส์
อ.ณัฐชตะ ใจตรง สังเกตการสอนวิชาคณิตศาสตร์
โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณ์ราชวิทยาลัย มุกดาหาร
อ.นิวัฒน์ 🪄
รู้สึกประทับใจกระบวนการจัดการเรียนการสอนของทางโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์เป็นอย่างมากครับ คุณครูแต่ละท่านจะมีความเชี่ยวชาญเฉพาะเนื้อหาจริง ๆ เข้าไปสังเกตการณ์ก็พบว่า ตั้งแต่ต้นจนจบ ครูแต่ละท่านจะมีเป้าหมายชัดเจนว่าจะสอนเนื้อหาอะไร แล้วทำให้เด็กเข้าใจได้ง่ายในเนื้อหาที่ลึกซึ้ง เท่าที่ไปสอบถามดูก็คือครูแต่ละท่านจะไปศึกษาเพิ่มเติม ซึ่งทำให้คุณครูสามารถที่จะตอบเนื้อหาในเชิงลึกกับเด็ก ๆ นักเรียนได้ ซึ่งเด็กนักเรียนที่นี่มีพื้นฐานทางด้านวิทยาศาสตร์อยู่แล้ว พอมาเจอคุณครูที่เชี่ยวชาญ เรียกว่ารู้ลึกซึ้งแล้วก็รอบด้านในเรื่องราวโดยเฉพาะเรื่องที่ตัวเองสนใจ เชื่อว่าจะเร้าความสนใจของเด็ก ๆ นักเรียนทุกคนได้เป็นอย่างดีครับ นักเรียนเค้ามีพื้นฐานที่จะเรียนในแต่ละเรื่องโดยตรงอยู่แล้วนะครับ พอเข้าห้องเรียนคุณครูสามารถที่จะอธิบายเรื่องที่เป็นพื้นฐานให้คร่าว ๆ แล้วก็สามารถเสริมรายละเอียดในเชิงลึกได้ทันทีครับ
ทุกครั้งที่มาโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ รู้สึกกระตือรือร้นที่จะเอาชุดความรู้หรือกระบวนการจัดการเรียนการสอนไปพัฒนาที่โรงเรียน กระตุ้นให้เด็กสนใจอยากจะเรียนเพิ่มขึ้นครับ
อ.ณัฐชตะ 🪄
ได้ไปทั้งค่ายบำเพ็ญประโยชน์แล้วก็ค่ายวิชาการครับ เราสอบถามเด็กว่าเขามีการเตรียมการยังไง ซึ่งแต่ละขั้นตอน เขาเป็นคนดำเนินการเองทุกอย่าง โดยมีคุณครูเป็นฝ่ายสนับสนุน แล้วเมื่อได้ออกไปจริงๆแล้ว เด็กเขาสามารถทำงานได้ตามที่เขาวางไว้ ตั้งแต่ต้นจนจบ ถึงแม้จะมีความผิดพลาดหรือไม่ตรงตามแผนบ้าง แต่เด็กก็สามารถแก้ไขปัญหาและสถานการณ์ได้อย่างดีเยี่ยม อันนี้เป็นส่วนของกิจกรรมค่ายบำเพ็ญประโยชน์ ส่วนค่ายวิชาการ ก็จะเป็นเรื่องของการศึกษาดูงานนอกห้องเรียนครับที่จะมาเติมเต็มความรู้ของเขา เช่น เราไปที่สวนมะพร้าว ไม่น่าเชื่อว่าแค่มะพร้าวลูกเดียวสามารถเอาเรื่องที่เป็นวิชาการกับชีวิตจริงมาผนวกเข้ากันอย่างกลมกลืนครับ รวมทั้งมีการพูดถึงบริบททางด้านวิชาชีพหรือทางเศรษฐศาสตร์มาผนวกเข้ากับชีวิตจริงเนี่ย คิดว่าน่าสนใจมาก ซึ่งทุกที่ก็มีกิจกรรมที่แตกต่างกันออกไปตามความสนใจของนักเรียน ถ้าเอากลับไปทำที่โรงเรียน คงจะเพิ่มเติมในส่วนของกิจกรรมที่คุณครูคิดขึ้นเอง แล้วเอาไปให้นักเรียนได้ร่วมทำในสถานที่นั้น ๆ ยกตัวอย่างเช่น ตอนที่ไปทะเลโดยปกติที่โรงเรียน นักเรียนจะได้ทำกิจกรรมร่วมกันโดยมีคณะวิทยากรของสถานที่แถวเป็นผู้นำกิจกรรมนั้น แต่อันนี้ ครูของโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ออกแบบกิจกรรมเอง แล้วก็เอากิจกรรมที่อยู่ในห้องเรียน เนื้อหาในห้องเรียนที่เป็นวิชาการ ออกไปให้เด็กได้ลองใช้ ซึ่งน่าสนใจมาก สิ่งสำคัญก็คือ ครูทุกคนได้ร่วมกิจกรรม ไม่ใช่เฉพาะกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งเท่านั้น ครูทุกคนร่วมกันคิดครับ
นายปรัชญา มะลุลี สังเกตการสอนวิชาพลานามัย
นายพีระวุฒิ หาญคำเถื่อน สังเกตการสอนวิชาฟิสิกส์
โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณ์ราชวิทยาลัย เลย
อ.พีระวุฒิ 🪄
ประทับใจในเรื่องของการแบ่งบริหารจัดการคาบเรียนครับ ปกติโรงเรียนอื่นจะใช้เวลา 60 นาทีในการสอน แต่ที่นี่ใช้เวลา 40 นาทีเมื่อถามอาจารย์ว่าทำไมแบ่งคาบแบบนี้ อาจารย์บอกว่าเป็นการแบ่งให้เด็กเรียนรู้ด้วยตัวเอง 20 นาทีก็คือสอนในห้องแล้วก็ให้เด็กไปเรียนรู้ด้วยตัวเองครับคาบต่อไปก็สอนได้ง่าย สามารถสอนได้ลื่นไหล ต่อเนื่อง แล้วก็วิชาของวิชาฟิสิกส์ที่ประทับใจก็คือ วิชาของพื้นฐานงานช่างครับ เด็ก ๆ จะได้ลงมือจับอุปกรณ์ จับเครื่องไม้เครื่องมือ แล้วก็อย่างเช่น การกลึงเหล็ก การวัดความสูงความยาวของเหล็กครับ
อ.ปรัชญา 🪄
ได้ไปค่ายวิชาการที่นครนายกครับ ไปถึงก็มีการจัดกิจกรรมเกี่ยวกับการทำผลิตภัณฑ์สมุนไพร โดยแบ่งกลุ่มให้นักเรียนได้ทำครีมสมุนไพร และยาดมสมุนไพร โดยเด็กทุกคนได้ลงมือทำ และยังประทับใจที่ให้เด็กได้มีสิทธิ์เลือกค่ายวิชาการตามความสนใจของตัวเอง ถ้าเด็กมีความสนใจก็ทำให้เกิดความตั้งใจในการเรียนรู้ ส่วนอีกค่ายหนึ่ง เป็นค่ายจิตอาสาของนักเรียนชั้น ม.5 ที่โรงเรียนพาดหมอน ชอบกระบวนการที่ให้เด็กได้ออกแบบ ครีเอท โดยครูทำหน้าที่คอยให้คำแนะนำ ให้คำปรึกษาเกี่ยวกับกิจกรรมต่าง ๆ ที่เด็กจัดขึ้นนะครับ ชอบที่เด็กร่วมไม้ร่วมมือกัน จัดงานอย่างเป็นระบบ ระเบียบครับ
อ.ฐิตินันท์ เอี่ยมรัศมี สังเกตการสอนวิชาภาษาไทย
อ.ธรรมนูญ อันทะศรี สังเกตการสอนวิชาสังคมศึกษา
โรงเรียนวิทยาศาสตร์จุฬาภรณราชวิทยาลัย ชลบุรี
อ.ฐิตินันท์ 🪄
สิ่งที่ประทับใจในโรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ก็คือ บรรยากาศในการจัดการเรียนการสอนค่ะ เด็ก ๆ มีความกระตือรือร้นอยู่ตลอดเวลา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของวิชาการ เรื่องการเรียน หรือว่าจะเป็นการออกกำลังกายในตอนเย็น นอกจากนี้ ยังมีการจัดบรรยากาศในชั้นเรียนที่มีความเหมาะสม ทำให้เด็ก ๆ เกิดความรู้สึกในการอยากเรียน เราก็จะพบได้ว่าคุณครูมีการเตรียมการสอนให้เป็นอย่างดี แล้วก็ในพาร์ทแรก เด็กนักเรียนก็จะรับความรู้จากครูผู้สอนก่อน ขณะเดียวกันครูผู้สอนก็จะนำสไลด์การเรียนการสอนให้กับนักเรียนได้ศึกษาและอ่านมาก่อนที่จะเรียนในชั้นเรียน แล้วก็มีเรื่องของระเบียบวินัย ที่ไม่ใช้เครื่องมือสื่อสารในขณะที่เรียนหนังสือ เมื่อเรียนเนื้อหาจบแล้วเด็กทุกคนก็จะสามารถจะปฏิบัติงานและสร้างชิ้นงานได้
นอกจากนี้ยังมีเรื่องของการไปค่าย เราจะพบว่าการไปค่ายเป็นการสร้างวินัยให้กับเด็กได้เป็นอย่างดี เด็กมีการวางแผนการจัดกิจกรรม การใช้ภาษาในการสื่อสารกับรุ่นน้องต่างวัย แล้วก็มีการจัดรูปแบบการจัดกิจกรรมที่มีความเหมาะสมสอดคล้องกับผู้เรียนที่เป็นเด็กในวัยที่ตั้งไว้ด้วย แล้วจะเห็นได้ว่าคุณครูที่ปรึกษาหรืออาจารย์ที่เลี้ยงมีการดูแลเด็ก ๆ เรื่องของการเตรียมกระบวนการเรียนการสอน แต่กระบวนการจัดค่าย จัดกิจกรรมทั้งหมด จะเป็นเพียงผู้ที่ดูแลและไกด์ไลน์ ซึ่งเมื่อเริ่มกิจกรรมแล้ว เด็กก็จะมีการดำเนินกิจกรรมทั้งหมดด้วยตัวเอง มีการบริหารจัดการ เป็นผู้นำ ผู้ตาม และก็สามารถนำความรู้ทั้งหมดไปประยุกต์ใช้ในสังคมได้ ส่วนสิ่งที่เราสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในตัวเราเองก็คือ เรื่องของการบริหารจัดการเวลาในการเรียนการสอน
อ.ธรรมนูญ 🪄
ได้เรียนรู้ว่าการจัดการเรียนรู้ที่นี่มีประสิทธิภาพมาก ไม่ว่าจะเป็นอาจารย์ที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ ในด้านต่างๆ และตัวนักเรียนมีความสามารถที่จะปฏิบัติตามที่อาจารย์มอบหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ การสังเกตการสอนจะเห็นได้ว่า การสอนที่นี่จะใช้สไตล์ synchronous และasynchronous ควบคู่กันไป ก็คือให้เด็กได้ศึกษาหาความรู้ก่อนหน้าที่จะเข้ามาในห้องเรียน และมีการเรียนรู้ในห้องเรียน สำหรับการไปค่าย จะเห็นว่านักเรียนมีการปฏิบัติที่มีประสิทธิภาพ มีการที่นักเรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเอง และการบริหารจัดการ
